| 2003 |

| Wandeling door de Oostwijk | home Museum Oostwijk | home |

Voor de start van het Museum Oostwijk is als kennismaking de eerste wijkwandeling door de Oostwijk samengesteld door bewoners, de Historische Vereniging Vlaardingen en het Stadsarchief ism Heerema. De wandeling vormt een mix van historische feiten en kleurrijke anekdotes. Maak eens kennis met de Oostwijk en wandel rond. Als je de weg kwijtraakt vraag het aan een bewoner. Misschien krijg je meteen een verhaal te horen over de Oostwijk (daar zijn ze hier namelijk goed in).

Start: Oosthavenkade 42 Vlaardingen
Het beginpunt is de plek waar je nu staat: de vroegere Melkfabriek Hollandia (tot 1974) aan de Oosthavenkade 42. Boeren uit de omtrek kwamen met volle melkbussen naar de fabriek en keerden met bussen gevuld met schoon drinkwater terug naar de boerderij. Nu is in dit gebouw de Vrije Academie gevestigd.

1. De kreek ‘de Vlaarding’
Als je naar buiten gaat, zie je voor de deur het water van de Oude Haven. Vroeger liep hier de kreek ‘de Vlaarding’ Aan de overkant is de nederzetting Vlaardingen in de 8e eeuw ontstaan. Die kreek liep via het Buizengat en de Oude Haven naar de Maas.

2. Waar ruikt het nog naar haring?
De geschiedenis van de Oostwijk is verbonden met de haring die werd verwerkt in de haringkuiperijen en –pakkerijen. Gevelstenen en straatnamen herinneren aan deze kleurrijke tijd toen de straten vol waren met de bedrijvigheid van kuipers, paarden en karren en natuurlijk de geur van haring en zout.
Vanaf de Vrije Academie loop je rechts en dan weer rechts zie je in de Willem Beukelszoonstraat het houten pakhuis van Nieuwstraten. Dáár ruikt het nog naar haring!

3. Rijk en arm
Zo’n honderd jaar geleden kwam de Oostwijk tot ontwikkeling. Schuin door de Oostwijk loopt de Schiedamseweg die wordt gekruist door de Binnensingel. Op het kruispunt midden in de Oostwijk is het Verploegh Chasséplein. De huizenbouw spiegelde de sociale status van de bewoners: aan de Schiedamseweg en omgeving en vanaf Verploegh Chasséplein tot station Oost woonden de notabelen en reders, in de zijstraten van de Schiedamseweg woonden de handwerkslieden en schippers, en in de zijstraten van deze straten (de stegen) woonden de matrozen en werkvolk die werkten in de visserij en industrie.
Loop verder langs de Oosthavenkade tot de Schiedamseweg en sla daar rechtsaf.

4. Zijn er 4 kastelen in de Oostwijk of is dat een fabeltje?
Het eerste ‘kasteel’ was Hollandia aan het begin van deze wandeling, de tweede staat aan de Schiedamseweg: De Stadsgehoorzaal die in 1952 het kleine broertje de Harmonie (uit 1817) bijna opslokte. Er zijn nog 2 kastelen! In de Willem Beukelszoonstraat en in de Oosterstraat, alleen is de laatste erg in verval.
Als we doorlopen zien we links en rechts interessante zijstraten. In de Eendrachtstraat is een adres waar elke 2e dinsdagavond van de maand de heksen bijeenkomen. En was Callenburg van de Callenburgstraat een ridder, een dichter, of een zeeheld?

5. Er zijn 2 monumenten van verdriet in de Oostwijk
Als we doorlopen over de Schiedamseweg komen we op het Verploegh Chasséplein bij het monument Voor hen die vielen in de Tweede Wereldoorlog. Als we de Schiedamseweg helemaal uit lopen tot vlakbij station Oost komen we bij het hedendaagse Monument van Bezinning over zinloos geweld. (2001, door beeldend kunstenaar Rini Hurkmans)

6. Een heus trouwbruggetje
Sla ergens linksaf en dwaal door tot je bij het Hof bent. Daar werd in 1712 een buitenhuis met tuin gebouwd. Onderweg passeer je misschien de Wilhelminaboom – de bevrijdingsboom (een gewone plataan). Het Hof vormt nu samen met het Oranjepark het stadspark van Vlaardingen, maar sommige oudere bewoners kennen nog de armoeverhalen uit de crisisjaren toen voor de aanleg van het park het terrein met zand werd opgehoogd: de Sahara, een werkgelegenheidsproject.
Als je goed zoekt vindt je misschien de beste boom om je geheimen aan te vertellen.

7. Oude beuken
Zoek de Hogelaan en bewonder de beuken van 150 tot 200 jaar oud. Via de Hogelaan gaan we richting station Oost. Was al bekend dat aan de kop van de Parkweg een voormalig Joods begraafplaatsje (1862) ligt? Via de 2e Van Leyden Gaelstraat komen we in een deel van de wijk waar de eerste sociale woningbouw (1912 in de Kornelis Speelmanstraat) de krotten verving. In de 2e Van Leyden Gaelstraat was ook het Badhuis waar men tot 1989 terecht kon voor een wekelijks stort- of kuipbad.

8. Een moderne hangplek met geschiedenis
Vervolg de 2e Van Leyden Gaelstraat (vraag bewoners naar de naam van deze straat en je hoort ontelbare varianten). We passeren rechts een vreemd geval: op de hoek van de Binnensingel achter basisschool de Klinker staat een spits van een kerktoren als hangplek voor de jeugd. Met de sloop van de Nieuwe kerk aan de Binnensingel hoek Willem Beukelszoonstraat (1982) werd de spits bewaard……
Aan het eind van de wandeling komen we weer bij het water van de Oosthavenkade, sla rechtsaf en je komt weer bij het beginpunt uit.

Kortom wandel en zoek je weg door de Oostwijk,kijk om je heen en geniet van de typerende plekken, waarbij we tal van verhalen vergeten, zoals over de Touwbaan, de Volksbond met het zaaltje Excelsior, het ziekenhuis, of dat je vroeger (stiekem) kon schommelen in de tunnel die de verbinding vormde tussen de Oostwijk en de Koningin Wilhelmina Haven (de Nieuwe Haven) van 1904 – 1985, en waar ligt Villa Kakelbont? Heb je de Oranjestraat ontdekt, en de Dwarsbleekstraat? Heb je de gevelsteen met het haringtonnetje gezien?

Vraag het de bewoners, zij weten er vast meer van.
Museum Oostwijk 21.06.03